Opis

Przyznam szczerze, że nigdy nie byłem szczególnym fanem tej produkcji. Zawsze traktowałem ją jako przykład tego, jak mógłby wyglądać „Monty Python i Święty Graal”, gdyby pełnię władzy nad reżyserią dzierżył nasz Amerykanin. Zważywszy jednak, że była to debiutancka fabuła pełnometrażowa Monty Pythona, on i Terry Jones bali się podjąć samodzielnie takie ryzyko, postanowili więc nakręcić ją wspólnymi siłami. I trzeba oddać, że z trylogii pythonowskich dzieł – obok „Żywotu Briana” oraz „Sensu życia” – ten wygląda najokazalej, w czym największa zasługa Gilliama, który – jako animator powoli rezygnujący z profesji – zawsze bardziej skupiał się na aspektach wizualnych.
Nie sposób Gilliamowi odmówić smykałki do komizmu, lecz jest to zdecydowanie bardziej subtelny rodzaj humoru niż ten kojarzony z Monty Pythonem. W jego solowych dziełach nierzadko trzeba uważnie śledzić, co się dzieje na ekranie, by wyłapać żartobliwy kontekst. Czyli uśmiechamy się pod wąsem, ale boków ze śmiechu raczej nie zrywamy.
Pythoni natomiast za punkt ciężkości obierali oczywiście sam dowcip, a Jones był niezastąpiony w tym, by złapała go kamera. Inscenizacja natomiast była dla niego sprawą drugorzędną, najlepiej, żeby nie rozpraszała uwagi widza, czego nie mógł ścierpieć Gilliam, który miał zgoła inną filozofię kręcenia. Udowadnia to jego pieczołowicie przygotowany samodzielny debiut, który rozgrywa się w tych samych czasach. Filmoznawcy, a zwłaszcza historycy podkreślali, jak oba dzieła wiernie odzwierciedlają powszechnie panujący na ulicach brud. No i mamy tu już do czynienia z wyraźną, choć de facto prostą fabułą, a nie serią skeczów nieraz mocno „ponaciąganych”, by dopasować do przedstawionych w filmie realiów.
A jednak Gilliam to taki charyzmatyczny pasjonat, że poddaję się właściwie za każdym razem, gdy wypuści kolejny film.